Co to jest brewiarz?
Brewiarz (z języka łacińskiego: breviarium) to księga liturgiczna, która służy do odprawiania Liturgii Godzin, a więc codziennej modlitwy Kościoła katolickiego (wspólnotowej lub indywidualnej), wyrażającej słowa próśb, uwielbienia oraz dziękczynienia. Za cel stawia się tu uświęcenie czasu, jakim ludzie dysponują w każdej dobie swego życia.
Brewiarz zawiera uporządkowany zbiór tekstów religijnych, między innymi: modlitw, psalmów, czytań biblijnych, pieśni, czy hymnów, jakie należy odmawiać w poszczególne dni. Jego oryginalne wydanie ma cztery tomy, jednak dostępne są także wersje skrócone, polecane osobom świeckim – obejmują one cały rok liturgiczny, ale nie zawierają Godzin Czytań. Ostateczna forma brewiarza została ujednolicona dla Kościoła zachodniego po soborze trydenckim, który miał miejsce w XVI wieku.
Części Liturgii Godzin
W ciągu jednego dnia odmawiania brewiarza wyróżnia się po sześć następujących godzin kanonicznych, tworzących wspólnie całodobowy cykl modlitewny:
- Wezwanie.
- Godzina Czytań – przeznaczona do odmawiania o dowolnej porze dnia.
- Jutrznia, czyli modlitwa poranna odprawiana o wschodzie słońca.
- Modlitwa przedpołudniowa (tertia), południowa (sexta) i popołudniowa (nona).
- Nieszpory, a więc modlitwa wieczorna.
- Kompleta – modlitwa odmawiana bezpośrednio przed snem.
Jaki brewiarz wybrać?
Dla początkujących polecane jest jednotomowe, skrócone wydanie brewiarza. Można skorzystać z dwóch rozwiązań. Pierwsze polega na zaopatrzeniu się w wersję drukowaną, czyli książkową, zwykle oprawioną w twardą okładkę. Jeśli kogoś nie stać na taką inwestycję, zawsze istnieje możliwość odnalezienia w Internecie treści modlitw obowiązujących w konkretnym dniu.
Jak odmawiać brewiarz dla świeckich?
Regularne odmawianie Liturgii Godzin jest obowiązkowe dla księży, biskupów i diakonów oraz większości osób konsekrowanych. Jednak taką modlitwę coraz częściej praktykują również osoby świeckie, które czynią to dobrowolnie – nic nie stoi temu na przeszkodzie, a Kościół nawet do tego zachęca. Odmawiając brewiarz, warto zatroszczyć się o stworzenie atmosfery sprzyjającej skupieniu się oraz pozostawaniu w relacji z Bogiem jako przyjacielem. Zatem najlepiej modlić się w ciszy, gdzie nie ma żadnych rozpraszaczy.
Jak liczyć tygodnie w brewiarzu?
Ze względu na dużą liczbę psalmów, jakie zawiera Liturgia Godzin, modlitwa brewiarzowa ma swój czterotygodniowy rytm. Proces zapoznawania się z nimi rozłożono właśnie na wskazane okresy, aby po zakończeniu takiej trwającej cztery tygodnie fazy, cykl mógł rozpocząć się od nowa.
Czy brewiarz można odmawiać na siedząco?
Wiele osób, które wiedzą już, jak odmawiać brewiarz dla świeckich, zastanawiają się jeszcze, jaką postawę należy przyjmować podczas takiej modlitwy. Czy trzeba klęczeć? Czy można siedzieć albo stać? Czy też nie obowiązują tu żadne, ściśle określone zasady? Odpowiedź jest prosta – jeśli chodzi o odmawianie Liturgii Godzin, w tym zakresie panuje dowolność. Zatem wszystko sprowadza się po prostu do przyjęcia godnej, wyrażającej szacunek postawy ciała, dopasowanej do okoliczności oraz ułatwiającej całkowite skoncentrowanie się na rozmowie z Bogiem.