Ważnym elementem wizerunku kapłanów jest charakterystyczny ubiór. Podczas odprawiania Mszy Świętych ich strój tworzą szaty liturgiczne, wskazujące na funkcję sprawowaną przez osobę, która je nosi. Wśród tej odzieży znajduje się chociażby stuła, której wyjątkowy charakter podkreśla już sam sposób zakładania jej i ściągania, wymagający ze strony kapłana okazania szacunku i czci. Stuła kapłańska – symbolika, kolorystyka, czy wykorzystywane zdobienia. Zapoznaj się z najważniejszymi informacjami na ten temat!
Stuła – co to jest?
Stuła (orarium) to zaraz obok ornatu, czy alby, jeden z najbardziej rozpoznawalnych elementów szat liturgicznych. Przyjmuje ona postać udekorowanej haftami, długiej i szerokiej wstęgi lekko rozszerzanej na końcach, przypominającej w pewnym stopniu coś na wzór szalika. Stułę kapłan zakłada na szyję, a jej końce swobodnie zwisają mu z przodu, na piersiach, sięgając niemal kolan. Natomiast u diakonów stuła noszona jest w inny sposób – ma być przepasana na ukos jak szarfa, z lewego ramienia do prawego boku. Jednym duchownym, który ma prawo używania stuły poza liturgią, jest papież.
Kolory liturgiczne na stułach kapłańskich – co oznaczają?
Na ogół schemat kolorystyczny stuły kapłańskiej różni się w zależności od okresu liturgicznego, rodzaju spełnianego obrzędu lub charakteru celebrowanej mszy. Stuła kapłańska – symbolika jej barw prezentuje się w następujący sposób:
- stuła kapłańska zielona – w kolorze nadziei, używana w oficjach i podczas Mszy Świętych w okresie zwykłym, który obejmuje znaczną część roku kalendarzowego,
- stuła kapłańska fioletowa – ma charakter pokutny i żałobny, jest przeznaczona na czas Adwentu i Wielkiego Postu, stosowana też podczas spowiedzi oraz w czasie mszy za zmarłych i liturgii pogrzebowej,
- stuła kapłańska czerwona – kojarzy się z męczeństwem, nosi się ją w Niedzielę Męki Pańskiej, Wielki Piątek, czy niedzielę Zesłania Ducha Świętego,
- stuła kapłańska biała – symbolizująca radość, zakładana podczas wspomnień Najświętszej Maryi Panny, mszy okresu wielkanocnego i Narodzenia Pańskiego, czy w uroczystość Wszystkich Świętych,
- stuła kapłańska różowa – znajdujące zastosowanie tylko dwa razy w roku: przeznaczona na trzecią niedzielę Adwentu (niedzielę Gaudete) oraz czwartą niedzielę Wielkiego Postu (niedzielę Lateare).
Co symbolizuje stuła?
Stuła kapłańska – symbolika tego elementu stroju liturgicznego jest bardzo bogata. Nawiązuje ona do władzy, łaski uświęcającej, daru bożego, godności kapłańskiej i pasterskiego charakteru tego urzędu, który powinny cechować: cierpliwość, wytrwałość i pokora. Niekiedy stułę interpretuje się także jako formę podkreślenia ciężaru posługi oraz obowiązków, jakie spoczywają na barkach duchownych od momentu przyjęcia przez nich święceń. Czasem można się też spotkać ze stwierdzeniem wskazującym, że stuła to odpowiednik belki, jaką Chrystus niósł na Golgotę.
Co oznacza stuła na krzyżu?
Stuła kapłańska – o jej symbolice warto wspomnieć również w kontekście okresu wielkanocnego, ponieważ wtedy na pierwszy plan wychodzi jej konkretna kolorystyka. Wtedy w kościołach można dostrzec krzyż, na którym umieszczana jest czerwona stuła. Wiesza się ją tam w Niedzielę Wielkanocną. Czego jest ona znakiem? To symbol Zmartwychwstania, męczeństwa, dzieła odkupienia i zwycięstwa nad śmiercią, pokazujący jak wielkie znaczenie dla wierzących ma krzyż, na którym ukrzyżowano Chrystusa. Przybita do krzyża postać przypomina o ofierze, jaką On złożył, natomiast czerwona stuła wskazuje, że uznaje się Go za Jedynego i Najwyższego Kapłana.